به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دانشگاه علوم پزشکی گیلان ( گیل وبدا)؛ در دنیای امروز که چالش‌های تغذیه‌ای، کم‌تحرکی و سبک زندگی نادرست سلامت عمومی را تهدید می‌کنند، نقش آموزش و فرهنگ‌سازی در اصلاح رفتارهای تغذیه‌ای بیش از پیش اهمیت یافته است.

در همین راستا، گفت‌وگویی داشتیم با دکتر مرجان مهدوی‌روشن، دکترای تخصصی علوم تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، تا درباره ابعاد گوناگون آموزش رفتارهای تغذیه‌ای سالم و نقش خانواده، رسانه‌ها و نهادهای آموزشی در این مسیر گفت‌وگو کنیم.

تغذیه سالم؛ دانستن کافی نیست، باید زیست

دکتر مهدوی‌روشن در ابتدای گفت‌وگو تأکید کرد که «تغذیه سالم» تنها به آگاهی نظری محدود نمی‌شود و اظهار داشت: آموختن مفاهیم تغذیه کافی نیست؛ مهم آن است که این آگاهی در رفتارهای روزمره نهادینه شود. بسیاری از افراد می‌دانند چه غذایی مفید است، اما دانسته‌هایشان به عمل تبدیل نمی‌شود. آموزش رفتارهای تغذیه‌ای سالم یعنی ایجاد پلی پایدار میان آگاهی و عمل.

او افزود: رفتار تغذیه‌ای سالم یک مهارت زندگی است؛ مهارتی که به ما می‌آموزد چگونه غذا را با آگاهی انتخاب کنیم، تعادل را رعایت کنیم و میان سلامت و لذت از خوردن هماهنگی برقرار نماییم.

خانواده؛ نخستین محیط شکل‌گیری عادات غذایی

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان گفت: خانواده نخستین و مهم‌ترین بستر شکل‌گیری عادات تغذیه‌ای است. سبک غذایی والدین، تأثیر مستقیم بر رفتار غذایی کودکان دارد. اگر والدین از مواد غذایی سالم مانند سبزی‌ها، میوه‌ها و غذاهای خانگی استفاده کنند، کودک نیز همان الگو را در ناخودآگاه خود ثبت می‌کند.

او ادامه داد: پایه‌گذاری رفتارهای تغذیه‌ای درست باید از کودکی آغاز شود. اگر فرزندان بیاموزند تغذیه صرفاً رفع گرسنگی نیست، بلکه عاملی برای حفظ سلامت، نشاط و پیشگیری از بیماری‌هاست، این باور تا بزرگسالی در ذهن و رفتار آنان باقی خواهد ماند.

رسانه‌ها؛ حلقه‌ی پیوند علم و جامعه

دکتر مهدوی‌روشن نقش رسانه‌ها در تغییر نگرش تغذیه‌ای جامعه را بی‌بدیل دانست و گفت: «رسانه‌ها می‌توانند پیام‌های سلامت را به زبان ساده، مستمر و قابل فهم برای مردم منتقل کنند و شاهد تغییرات عمیق در رفتارهای غذایی باشیم.

وی افزود: در استان گیلان با فرهنگ غذایی غنی و استفاده گسترده از غذاهای محلی، می‌توان از ظرفیت رسانه‌ها برای اصلاح عادات غذایی بهره برد؛ نه از طریق تغییر ناگهانی سنت‌ها، بلکه با بازآفرینی و ترویج شیوه‌های سالم‌تر پخت و مصرف مواد غذایی محلی.

آموزش مستمر؛ زیربنای پیشگیری از بیماری‌های مزمن

این متخصص تغذیه تأکید کرد: امروزه بیماری‌هایی مانند چاقی، دیابت، فشار خون بالا و چربی خون عمدتاً ریشه در الگوهای غذایی نادرست دارند. اصلاح این الگوها تنها با آموزش مداوم و هدفمند امکان‌پذیر است. آموزش باید کاربردی، بومی و متناسب با سبک زندگی مردم هر منطقه طراحی شود.

او ادامه داد: در گیلان، مصرف زیاد برنج، نان سفید و غذاهای سرخ‌کردنی از ویژگی‌های الگوی غذایی سنتی است. همچنین بسیاری از خانواده‌ها گرایش به مصرف خوراکی‌هایی مانند چیپس، پفک و فست‌فود دارند. این عادات غذایی، در صورت افراط، می‌توانند در بلندمدت به افزایش فشار خون، بروز بیماری‌های قلبی و کلیوی و افزایش وزن منجر شوند.

او افزود: در میان نسل جوان نیز گرایش به مصرف فست‌فودها و خوراکی‌های آماده افزایش یافته است. این روند نگران‌کننده است و لازم است با آموزش، فرهنگ‌سازی و الگوسازی صحیح، رفتارهای تغذیه‌ای سالم در جامعه ترویج شود تا از بروز چاقی و اضافه وزن پیشگیری گردد.

دکتر مهدوی‌روشن در پایان گفت: تغذیه سالم یک انتخاب لحظه‌ای نیست، بلکه بخشی از فرهنگ زندگی است. ارتقای سلامت تغذیه‌ای جامعه نیازمند همکاری همه‌جانبه‌ی خانواده‌ها، نهادهای آموزشی، نظام سلامت و رسانه‌هاست. هر قدم در مسیر آموزش، سرمایه‌گذاری برای آینده‌ای سالم‌تر است. اگر مردم یاد بگیرند آگاهانه غذا بخورند، بسیاری از بیماری‌های امروز، فردا دیگر دغدغه نخواهند بود.