به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دانشگاه علوم پزشکی گیلان (گیل‌وب‌دا)؛ بیماری هاری یک بیماری ویروسی کشنده است که سابقه طولانی دارد و تاریخچه آن به ۳ تا ۴ هزار سال پیش برمی‌گردد. این بیماری به طور معمول از طریق گازگرفتگی یا خراشیدگی توسط حیوانات مبتلا به هاری به انسان و سایر حیوانات منتقل می‌شود. اما راه دیگر انتقال ویروس کشنده هاری، از طریق آلوده شدن انسان دچار زخم‌های باز پوستی به ترشحات حیوان آلوده به ویروس است.

متاسفانه اخیرا یک مورد از این راه انتقال ویروس منجر به فوت یک بانوی گیلانی در یکی از روستاهای شفت شد. این بانوی ۶۶ ساله پس از مشاهده‌ی طیور آلوده و غرق در خون که توسط یک سگ روستایی گاز گرفته و تلف شده بود، با دستان زخمی طیور را لمس کرده و با وجود دریافت آموزش‌های لازم که جزو برنامه‌های همیشگی حوزه‌ی بهداشت دانشگاه به اهالی روستاها است از مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی برای دریافت واکسن خودداری کرده است.

 اگرچه نخستین اقدام در مواجهه با چنین حوادثی باید شست و شوی ۱۵ تا ۲۰ دقیقه‌ای دست و زخم با آب و شوینده و سپس مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی برای دریافت واکسن هاری باشد اما متاسفانه این بانوی هم‌استانی پس از گذشت یک ماه و اندی از این رخداد، با علائم اولیه بیماری هاری به بیمارستان رازی رشت مراجعه و به دلیل سپری شدن زمان طولانی از زمان ابتلا و عدم مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی در مدت درست و لازم، جان خود را از دست داد.

استان گیلان به دلیل بافت شهری و روستایی خود و همینطور اقلیم و طبیعت، همواره شاهد حضور سگ‌ها و انواع حیوانات منتقل کننده بیماری هاری بوده است. هرچند آمارها نشان می‌دهد که گیلان در میزان حیوان گزیدگی جزو سه استان اول کشور است اما با ارائه‌ی آموزش های مکرر به مردم و همینطور آماده‌باش نیروهای بهداشتی در همه‌ی شهرستان‌ها از بروز بیماری کشنده هاری پیشگیری کرده است.

به طوری که با وجود ۲۴ هزار و ۵۹۰ حیوان گزیدگی در سال گذشته سه مورد فوت رخ داده که البته با وجود تلاش‌ها، امتناع از دریافت واکسن توسط یکی از این قربانیان هم منجر به فوت ناشی از این ویروس در سال گذشته بوده است.

 اما آنچه که در این آمار باید مورد توجه قرار گیرد اینست که از آمار بیش از ۲۴ هزار مورد حیوان گزیدگی سال گذشته، ۱۳ هزار و ۲۳۰ مورد حیوان گزیدگی از سگ‌های صاحب‌دار روستایی رخ داده و سه هزار و ۵۲۶ مورد توسط سگ‌های بدون صاحب بوده است.

آنچه آمارها به ما می‌گویند اینست که سگ‌ها به تنهایی حامل این ویروس نیستند بلکه در صورتی که در محیط جنگل رها شوند و مورد گزیدن حیوانات دیگری مانند شغال و گرگ و... قرار گیرند می‌توانند به این بیماری مهلک مبتلا شوند و سپس در زمان برگشت به روستا با گاز گرفتن حیوانات دیگر یا اهالی این ویروس را منتقل کنند.

در نهایت آنچه که باید مورد توجه ساکنان و گردشگران قرار گیرد این است که از نزدیک شدن به سگ های بدون صاحب پرهیز کرد و در نظر داشت که حیوانات اهلی مانند گاو، گوسفند هم مانند حیوانات وحشی می‌توانند آلوده به ویروس هاری باشند. باید از آزار و اذیت و نزدیک شدن به حیوانات پرهیز کرد و در صورتی که در خانه از سگ یا گربه نگهداری می شود، باید هر ساله آنها را نسبت به بیماری هاری واکسینه کرد.

 اما اگر فرد دچار حیوان گزیدگی شود اقداماتی باید انجام داد تا از ویروس هاری مصون ماند. از جمله این اقدامات: شستشوی زخم با آب و صابون حداقل به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است. دقت در اینکه مایع شوینده باقی مانده در لابلای زخم با فشار آب فراوان خارج شود و اینکه زخم را هیچ وقت نباید پانسمان کرد زیرا ویروس هاری نسبت به نور و اکسیژن حساس است و در مجاورت نور و اکسیژن زودتر از بین می‌رود و پانسمان زخم احتمال از بین رفتن ویروس را کاهش می‌دهد.

در مرحله‌ی بعد، ضدعفونی محل جراحت با محلول بتادین یک درصد به شدت توصیه می شود و مطمئنا مراجعه به مراکز درمانی هاری و تکمیل تمامی نوبت های واکسن این بیماری به خوبی مصونیت فرد در برابر بروز احتمالی هاری در فرد گزیده شده توسط حیوان را تضمین می کند. در حال حاضر در تمامی ۱۷ شهرستان استان گیلان، واکسیناسیون هاری توسط همکاران دانشگاه علوم پزشکی گیلان به صورت حضوری -در ساعات اداری در شهرستان ها- و در شهر رشت تا ساعت ۲۱ (۹شب) در بیمارستان پورسینا و در ساعات غیراداری در شهرستان‌ها و پس از ساعت ۲۱ (۹شب) در بیمارستان پورسینا رشت به صورت آنکالی و رایگان به نحو مقتضی انجام می‌گیرد.